Uw vijver in de winter

Een mooi aangelegde vijver, een goed biologisch evenwicht, prachtige beplanting en gezonde vissen. Misschien heeft u de hele zomer plezier beleeft aan de vijver in uw tuin. Wilt u de komende zomer ook weer zo genieten? Dan is het heel belangrijk dat uw vijver goed voorbereid de winter in gaat. Alleen dan kan het winterse weer geen schade aanrichten aan uw vijverconstructie, aan het dierenleven of aan de beplanting in de vijver. Een goede voorbereiding begint al bij de aanleg, maar ook in de winter moet u alert blijven.

Bescherm het dierenleven in de vijver

De dieren die in de vijver leven mogen uiteraard niet bevriezen. Maar naast bevriezing is er nog een gevaar, namelijk verstikking. Als de vijver helemaal dicht ligt met ijs, dan kan er geen zuurstof meer in het water komen en zullen de vissen stikken. Schildpadden, kikkers en andere vijverbewoners zijn koudbloedige dieren die een watertemperatuur tussen 4,5 en 21 graden nodig hebben om te overleven. Als het water bevriest, komen de levensvormen in het water vast te zitten en kunnen ze zich niet bewegen of voedsel zoeken. De ijsomstandigheden kunnen ook de dood door verdrinking betekenen.

Bescherm de waterplanten in de vijver

De meeste waterplanten zijn niet winterhard. Hoe dieper de wortels onder water groeien des te minder kou de planten gewend zullen zijn. Diep in de vijver zal het, dankzij de warmte van de aarde, nooit vriezen. Let bij de aanschaf van vijverplanten dan ook altijd goed op de geadviseerde plantdiepte. Als u dit advies volgt zullen de waterplanten niet bevriezen. Heeft u vorstgevoelige waterplanten die toch hoger staan in de vijver? Zet ze dan met mand en al tijdelijk dieper. Zo diep mogelijk, dus in water dat altijd vorstvrij blijft.

Let wel op want waterplanten hebben licht nodig voor de fotosynthese, dus als het ijs verhindert dat het zonlicht de planten op de bodem bereikt, kunnen ze alsnog afsterven. Als u uw waterplanten 's winters in diepere delen van de vijver moet laten staan en u zich zorgen maakt over hun veiligheid, zijn er twee dingen die u kunt doen om hun overleving te garanderen:

Plaats waterlelies of andere grote planten bovenop het ijs om kleinere waterplanten uit de gevarenzone te halen. Zo komen ze tijdens het vriesweer niet in contact met het ijs.

Maak gaten in het ijs, zodat het licht de ondergedompelde waterplanten kan bereiken. Zo kunnen ze overleven, zelfs als alle omringende vegetatie door ijs en sneeuw wordt verpletterd.

Bescherm de constructie van de vijver

Loop nooit over een bevroren vijver. De druk van het ijs kan schade aanrichten aan de folie. Wanneer de vijver gemaakt is van zogenaamd "stijf" materiaal, zoals beton of metselwerk, bestaat de kans dat de vijver ontzet raakt door de kracht van het bevroren water. Water zet namelijk uit als het bevroren is, waardoor een enorme druk ontstaat die het beton of metselwerk kapot kan drukken.

Voorkomen van een dichtgevroren vijver

Plaatsen van luchtstenen/bollen

De luchtstenen produceren opborrelende bellen en houden die plek zodoende ijsvrij. Ook wordt het water zo voorzien van zuurstof.

Pomp aan laten staan

U kunt er voor kiezen om de hele winter een vijverpomp aan te laten staan. Of de fontein laten werken als u die heeft. Door het water in beweging te houden, zal het niet zo snel bevriezen.

Plaatsen van ijsvrijhouders

Er zijn in de handel ook vele verschillende soorten ijsvrijhouders te koop. Als u die op tijd in de vijver legt, dan blijft er altijd een gedeelte van de vijver ijsvrij. U kunt ook een stuk piepschuim in het water leggen. Ideaal voor vijvers van beton of metselwerk. Het piepschuim zal de druk van het ijs opvangen, waardoor de vijverconstructie wordt ontzien.

Wat te doen als de vijver toch volledig dicht gevroren is?

Maak een kleine opening en probeer die open te houden. Deze kleine opening zorgt ervoor dat er toch zuurstof in het water kan komen en de dieren niet zullen stikken. Ga bij het maken van een gat wel rustig te werk. Hak niet wild met een bijl, een lichte trilling maakt de vissen al van streek of kan ze zelfs doden. Beter is het om een gaatje te boren en er een luchtslangetje in te steken. Probeer ook nooit met heet/kokend water het wateroppervlak weer open te krijgen! Zet dan de hete ketel maar op het ijs en wacht tot het ijs onder de ketel is gesmolten.

Sneeuw op het ijs

Als er bovenop het ijs allemaal sneeuw ligt, dan wordt het wel heel erg donker in de vijver. Het beste is het dan ook om de sneeuw voorzichtig weg te halen. De vissen, ook al zijn ze in ruste, zullen dankbaar zijn voor elk zonnestraaltje dat dan toch de vijver in kan komen.