Hoe en wanneer een dakplataan snoeien?

In dit artikel behandelen we het onderwerp dakplataan snoeien. Hoewel de dakplataan al jaren tot Nederlands populairste boomsoorten behoort en regelmatig te bewonderen is in parken en langs de kant van de weg, kiezen ook steeds meer mensen met een wat grotere tuin ervoor om deze prachtige boom in hun voor- of achtertuin te plaatsen. Doordat de dakplataan een dicht bladerdak heeft, is het plaatsen van deze bomen een sierlijke oplossing voor het creëren van schaduwplekken in je tuin. Daarnaast kunnen dakplatanen goed overleven in het Nederlandse klimaat en vragen ze daarnaast om relatief weinig onderhoud. Zonder al te veel moeite kun je dan ook lange tijd van deze mooie bomen genieten. Om je dakplatanen is de beste conditie te houden moet je ze natuurlijk wel met enige regelmaat snoeien. Benieuwd hoe en wanneer je een dakplataan moet snoeien? We leggen het in dit artikel aan je uit! Meer algemene info over hoe je bomen moet snoeien vind je hier. 

Verschil tussen een gewone plataan en een dakplataan

Voordat we uitleggen hoe en wanneer je een dakplataan moet snoeien, is het goed om eerst het verschil tussen een gewone plataan en een dakplataan te weten. Platanen zijn er in allerlei soorten en maten, waarbij in Nederland de dakplataan en de ‘gewone’ plataan de populairste soorten zijn. Hoewel zowel de dakplataan als de gewone plataan tot enorm grote bomen met een hoogte van zo’n 30 tot 40 meter kan uitgroeien, zijn er toch een aantal duidelijke verschillen tussen deze soorten. Zoals de naam het eigenlijk als zegt, heeft het bladerdak van een dakplataan de uitstraling van een dak.

Een ander kenmerk van de dakplataan is dat het bladerdak omhoog groeit. Vanwege de uitstraling en de groeiwijze wordt de dakplataan vaak naast het terras in de tuin geplaatst, zodat het bladerdak dient als een soort overkapping. De gewone plataan kenmerkt zich door een normale (willekeurige) groeiwijze. Natuurlijk zijn er ook een aantal duidelijke overeenkomsten tussen de twee soorten platanen. Zo hebben ze beide een afschilferende bast en moeten ze allebei regelmatig worden gesnoeid om wildgroei tegen te gaan. Uiteindelijk bepaalt de manier van snoeien hoe de plataan er uit komt te zien. Snoei je je dakplataan niet op de juiste manier, dan zal hij uitgroeien tot een "normale" boom zonder dakvorm. 

dakplataan snoeien
Lestat (Jan Mehlich), CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons Photo has not been adjusted

Wanneer moet ik een dakplataan snoeien?

Juist doordat platanen relatief onderhoudsarm zijn, worden deze prachtige bomen vaak in parken en langs wegen geplaatst. Als je ervoor kiest om een dakplataan in je voor- of achtertuin te plaatsen, dan moet je er wel rekening mee houden dat je deze jaarlijks moet snoeien. Hoewel een dakplataan snoeien op het eerste gezicht wellicht op een flinke klus lijkt, zal je merken dat het erg meevalt je het een aantal keer hebt gedaan. Net als bij de meeste andere boomsoorten is het verstandig om je dakplataan uitsluitend in de winter volledig te snoeien en in de zomermaanden hooguit wat bij te snoeien.

Wanneer moet ik een dakplataan snoeien in de winter?

In de kern van de winterse rust, ontdaan van bladerpracht, ligt voor deze boom de perfecte periode om gesnoeid te worden. De ideale maanden? Oktober tot maart, maar met een scherp oog op de thermometer. Waarom juist in de winter snoeien, vraagt u zich af? Simpel: de sapstroom ligt laag, waardoor de kans op ‘bloeden’ – het lekken van boomvocht na het snoeien – miniem is. Het herstel is sneller en de boom kan in de lente ongehinderd nieuwe takken vormen.

Let op Vorst!

Een dakplataan is robuust, maar vorst blijft een geduchte tegenstander. Snoei dus nooit als Koning Winter met ijzige vingers aan de takken hangt. Bevroren hout kan barsten en de snijwonden helen slecht, wat de boom kwetsbaar maakt voor ziektes.

Snoeitechniek voor een Vitale Dakplataan

Zodra de vorst zijn biezen pakt, kunt u de snoeischaar ter hand nemen. De kunst is om de takken terug te brengen tot 1 of 2 knoppen. Hier volgt een kort stappenplan:

  • Inspecteer de boom op beschadigde of ziekelijke takken; deze hebben voorrang in uw snoeisessie.
  • Zoek naar de knoppen op de takken; dit zijn de punten waaruit in de lente nieuw leven zal ontstaan.
  • Snoei net boven de laatste gezonde knop, zorg ervoor dat er 1 of 2 knoppen overblijven.

Dit snoeien bevordert niet alleen een gezonde groei, maar zorgt ook voor een strak dakvormig silhouet, waar deze boom zo bekend om staat.

Voorkom Veelgemaakte Fouten

Veel tuinliefhebbers twijfelen of ze wel juist snoeien. Een gouden tip: wees niet te zuinig. Dakplatanen staan bekend om hun krachtige regeneratievermogen. Te voorzichtig snoeien kan leiden tot ongewenste wildgroei in het voorjaar. Mocht u toch onzeker zijn over het snoeiproces, dan is hier een handige gids op Wikipedia over de verschillende snoeitechnieken.

Wanneer moet ik een dakplataan snoeien in de zomer?

Zomersnoei bij dakplatanen is een delicate taak die op het juiste moment en met de juiste techniek moet worden uitgevoerd. Waar veel tuiniers de winterperiode als het ideale snoeimoment beschouwen, is er een belangrijke reden om ook in de zomer de snoeischaar ter hand te nemen. De zomer biedt namelijk de kans om de groeikracht van de plataan in goede banen te leiden en wildgroei in toom te houden, wat essentieel is voor het behoud van zijn karakteristieke dakvorm.

Snoeitips voor een Gezonde Dakplataan

Bij het snoeien in de zomer zijn er enkele richtlijnen die u niet uit het oog mag verliezen:

  • Snoei met Mate: Overmatig snoeien kan stress veroorzaken voor uw dakplataan. Het is dus cruciaal dat u niet te rigoureus te werk gaat. Het advies luidt om takken slechts gedeeltelijk terug te snoeien.
  • Behoud de Knoppen: Laat altijd 2 á 3 knoppen aan de tak zitten. Deze knoppen zijn de startpunten voor nieuwe groei en herstel.
  • Timing is Alles: Het snoeien dient te gebeuren voordat de langste dag van het jaar plaatsvindt, meestal rond eind juni. Dit is omdat de plataan na deze periode begint met het opslaan van energie voor de komende winter.

Voordelen van Zomersnoei

  • Bevordert een Sterke Structuur: Door zomersnoei behoudt uw dakplataan zijn platte, brede vorm, wat bijdraagt aan de esthetische waarde in uw tuin.
  • Voorkomt Overlast: Te lange takken kunnen voor overlast zorgen, zoals het belemmeren van paden of het raken van gebouwen.
  • Stimuleert Gezondheid: Een goed gesnoeide dakplataan is beter bestand tegen ziektes en plagen.

Hoe moet ik een dakplataan snoeien?

Stap 1: Voorbereiding

  • Bepaal de structuur van de dakplataan: identificeer de hoofdtakken, ofwel de gesteltakken, die het frame van uw 'dak' vormen.
  • Kijk welke takken omhoog groeien en welke de horizontale groei ondersteunen.

Stap 2: De Hoofdlijnen Uitzetten

  • Begin met het verwijderen van omhoog groeiende takken die niet bijdragen aan de parasolvorm.
  • Doe dit door elke ongewenste tak bij de basis waar deze uit de gesteltak groeit weg te knippen, zonder de gesteltak zelf te beschadigen.

Stap 3: Verfijning en Vormgeving

  • Verwijder, na het inkorten van de omhoog groeiende takken, de zijtakken die te dicht op elkaar staan om licht en lucht door het 'dak' te laten circuleren.
  • Snoei de nieuwe scheuten tot een lengte van ongeveer 5 centimeter vanaf de gesteltakken om een volle groei te stimuleren, maar bewaar ruimte om de takkraag te beschermen.

Stap 4: De Takkraag Sparen

  • Bij elke snede is het essentieel om de takkraag – het gebied waar de tak uit de gesteltak groeit – onbeschadigd te laten.
  • Dit is een verhoogde ring van weefsel aan de basis van de tak en is cruciaal voor de gezondheid van de boom.

Stap 5: Symmetrie en Balans

  • Controleer na het snoeien van de individuele takken de algemene vorm van uw dakplataan.
  • Zorg dat de snoei bijdraagt aan een harmonieuze, gebalanceerde parasolvorm die esthetisch aangenaam en gezond voor de boom is.

Stap 6: Afwerking

  • Na de snoei, loop nog eens rondom de boom om te controleren of alle takken mooi in lijn zijn met de gewenste vorm.
  • Verwijder eventuele losse takken of twijgen die tijdens het snoeien zijn achtergebleven.

Door deze stappen zorgvuldig te volgen, behoudt u de structuur en schoonheid van uw dakplataan, waardoor hij jaar na jaar een verrijking voor uw tuin blijft.

Bovenstaande video legt nog eens goed uit hoe je het beste een dakplataan kunt snoeien.

Let op voor een allergische reactie

Doordat er een soort beharing vrijkomt tijdens het snoeien van dakplatanen en mensen hier allergisch voor kunnen zijn, kan het voorkomen dat je tijdens het snoeien van je dakplatanen een allergische reactie krijgt. Je kunt bijvoorbeeld last krijgen van je ogen en keel. Om de kans op het een allergische reactie te verkleinen is het aan te raden om tijdens het snoeien een mondkapje en een bril te dragen. Het ideale moment om een dakplataan te snoeien is op een winterochtend als het net heeft geregend. In die omstandigheden zullen de haartjes namelijk minder snel rondvliegen, waardoor je doorgaans minder merkt van je allergie.

Het is voldoende om je dakplataan één keer per jaar te snoeien. Je kunt een dakplataan het best in de maanden oktober tot en met maart snoeien, als er geen vorst is. Om een eventuele allergische reactie voor te zijn, is het aan te raden om je dakplataan te snoeien als het net heeft geregend. Gebruik voor het snoeien van de dunne twijgen een snoeischaar en voor de wat dikkere twijgen een zaag. Draag daarnaast een beschermende bril en een mondkapje tijdens het snoeien. Knip de omhoog groeiende takken af en snoei nieuwe scheuten tot maximaal 5 centimeter van de gesteltakken. 

Boodschappenlijstje

Voor het snoeien van een plataan kunnen de onderstaande hulpmiddelen van pas komen:

0 0 stemmen
Artikelbeoordeling

Wat heb je nodig bij het snoeien?

Abonneer
Laat het weten als er
guest
2 Reacties
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties
Rick
Rick
3 jaren geleden

Ik heb in mijn tuin een (vermoedelijk) dakplataan staan. Die wil ik ook graag in omtrek snoeien. Kan ik de dikke takken afzagen en zo ja, waar doe ik dat het beste?