Een border met stevige gezonde planten, een prachtig groen gazon of perken met uitbundig bloeiende rozen. Zomaar wat beelden van een mooie tuin. En wie wil dat nou niet? We kunnen allerlei tuinplannen maken of mooie plantencombinaties verzinnen, maar als de planten niet gezond zijn, dan gaat het hele effect al snel verloren.
Alleen op goede tuingrond groeien gezonde planten. Het is dus belangrijk om u grond vóór de aanplant te verbeteren en dit in de jaren daarna goed bij te houden. Op welke grond u ook tuiniert, zand, klei of veen, een goede structuur van de bodem is heel belangrijk. De grondsoort bepaald wél in belangrijke mate welke bomen, struiken of vaste planten het goed zullen doen. We kennen immers allemaal wel de Rododendron die zijn wortels het liefst laat groeien in zure grond. Maar óf ze het ook goed zullen doen is sterk afhankelijk van de structuur van uw grond.
Structuur van de grond
De aarde onder onze voeten lijkt op het eerste gezicht vrij vast en dicht van structuur. Maar schijn bedriegt. Slecht de helft van de bodem bestaat uit vaste deeltjes. De andere helft is opgebouwd uit water en lucht. In het water zitten onder andere de voedingsstoffen die van belang zijn voor de groei van de planten. De lucht levert zuurstof aan de wortels van de planten én aan de vele bodemorganismen.
Een bodem met een goede structuur absorbeert de regen sneller, overtollig water blijft niet lang staan, maar trekt snel in de bodem weg. In losse grond kunnen de bodemorganismen hun werk goed doen. Ook de beplanting zal sneller aanslaan, omdat de wortels hun weg goed kunnen vinden in de losse bodem. De tuineigenaar zelf heeft ook veel plezier van een goede bodemstructuur. Het maakt het tuinwerk vaak veel lichter.
Bodem vol leven
In een gezonde bodem krioelt het van allerlei levensvormen. De grotere soorten, zoals wormen of mieren kunnen we zelf met het blote oog waarnemen, maar de meeste soorten zijn microscopisch van formaat. Planten, maar ook de tuineigenaren, zijn zeer gebaat bij dit uitgebreide én onmisbare bodemleven.
De bodemorganismen zijn van nature heel hun leven aan het recyclen. Ze breken de bladeren en andere plantaardige materialen af. Door deze afbraak komen de voedingsstoffen uit het organische materiaal weer vrij in de bodem. De wortels van de bomen, struiken en vaste planten kunnen de stoffen zo weer opnemen en gebruiken voor de aanmaak van nieuwe bladeren, bloemen en vruchten.
Tijdens dit hele recycleproces bewegen de bodemdieren zich voort in de grond. Door deze beweging wordt het organische materiaal vermengd met de bodem. Ze graven kanaaltjes en produceren een gomachtige stof die de grondkruimels bindt. Dit alles bij elkaar draagt bij aan een goede en losse structuur van de bodem.
Drainage
Een teveel aan water in de grond kan een probleem vormen bij de aanleg van de nieuwe tuin. Er kunnen verschillende oorzaken aan te wijzen zijn: een uitzonderlijk hoge grondwaterstand, harde lagen in de grond of het te langzaam wegzakken van het regenwater. Harde lagen zijn te doorbreken en het langzaam wegzakkende regenwater is met een goede drainage snel af te voeren naar sloten. Bij een voortdurend hoge grondwaterstand is drainage geen oplossing en zal de beplanting aangepast moeten worden aan de vochtigheid van de grond wellicht moet u eens gaan denken over een moerastuin. Het is duidelijk dat de drainage aangebracht moet worden, voordat u begint met de aanleg van de tuin.
Verbeteren van de bodemstructuur
Jarenlang intensief gebruik van grond kan zorgen voor sterke achteruitgang van de structuur. Denk hierbij aan een vaak belopen gazon of een border vol wortelkluiten. Het evenwicht tussen de vaste deeltjes en open ruimtes voor water en lucht wordt zo zwaar verstoord. De grond verdicht en de bodemorganismen kunnen hun werk niet meer doen.
Belangrijk voor een goede structuur is een goed doorlatende bodem. Een bodem met vaste lagen, waar het water niet doorheen kan, is funest voor de structuur. Begin daarom altijd met het goed losmaken van de bodem en zorg eventueel voor een kunstmatige drainage. Als de grond goed losgemaakt is, kan er een flinke hoeveelheid compost worden toegevoegd. Door het actieve bodemleven zal de oorspronkelijke tuingrond gemengd worden met de toegevoegde compost. Om de structuur ook in de toekomst te behouden, is het belangrijk om jaarlijks naast bemesten een flinke hoeveelheid compost toe te voegen.
Hoe komt u aan goede compost?
Compost is organisch materiaal. Het wordt gevormd door plantenresten die door het actieve werk van de bodemorganismen zijn afgebroken tot humus.
Compost zelf maken
Het mooist is natuurlijk zelf u eigen compost maken. Als het organisch afval op uw eigen composthoop verteerd en vervolgens weer wordt verspreid in uw eigen tuin, ontstaat er een mooie natuurlijke kringloop.
Gratis compost afhalen
Op de meeste plaatsen in Nederland wordt het zogenaamde GFT-afval gescheiden opgehaald en gecomposteerd. Sommige afvalverwerkingsbedrijven bieden deze compost in het voorjaar gratis aan de inwoners aan.
Compost kopen
Als laatste is er natuurlijk de mogelijkheid om de compost in zakken te kopen bij het tuincentrum. Ze worden aangeboden in zakken van 20 of 40 liter. Kies voor GFT-compost en niet voor (bemeste) tuinaarde.
Meer informatie
Compost maken AVEVE
Zelf compost maken is niet moeilijk. Het verkleint zelfs de afvalberg en levert je gratis plantenvoeding op.
hermineraliseer met een verzadigd mineraalzout zoals roze himalayazout of middelandsezeezout
Hoi Piet, waar koop je dit? En is kunstmest niet voldoende?