Allium: Een sierlijke ui voor in de border

Vanaf eind april komen de eerste soorten boven de grond. Met hun lancetvormige bladeren vormen ze al snel een mooi contrast met de omliggende beplanting. In het begin zit de meeste groei nog in het blad, maar langzaam aan komt dan vanuit de kern ook de bloemsteel omhoog.

De sieruien zijn er in vele kleuren en hoogtes. In de vroege zomer geven ze geruime tijd kleur aan de border. Ook als snijbloem kunt u veel plezier beleven aan de Allium (de uiengeur verdwijnt als u de steel even in heel koud water zet!). Na de bloei kan de gedroogde bloem goed verwerkt worden in bloemstukken of (droog!) op een vaas worden gezet.

Verschillende soorten Allium

Er zijn honderden verschillende Alliums. Deze onderscheiden zich in kleur, hoogte, bolgrootte en bloemomvang. De meest voorkomende kleuren zijn roze, lila en purper. Maar er zijn ook diverse witte, blauwe en zelfs geel bloeiende soorten. In hoogte variëren sieruien van 10 tot wel 175 cm. Ook de bolgrootte kent spectaculaire verschillen (van 3 tot 40 cm.!). Omdat er zo veel verschillende verschijningsvormen van de sieruien bestaan is het onmogelijk om ze allemaal te benoemen. Daarom een kleine selectie van de meest opvallende soorten:

• Allium “Ambassador”
• Allium atropurpureum
• Allium christophii
• Allium giganteum
• Allium “Globemaster”
• Allium “Hair”
• Allium schubertii
• Allium sphaerocehalon
• Allium karataviense

Allium toepassen in de border

De kleine lage soorten lenen zich erg goed voor gebruik in rotstuinen. De hogere soorten passen perfect in vaste planten borders. De bladeren zijn bij opkomst nog wel decoratief, maar worden al snel minder aantrekkelijk. Zorg daarom dat sieruien achter vaste planten staan, waardoor het al snel minder mooi wordende blad aan het zicht wordt onttrokken. De meeste soorten bloeien in de periode mei/juni/juli. Ze vormen zo een mooie brug tussen de vroege voorjaarsbloeiers en de zomerbloeiers. Geef ze een goed gedraineerde plek op een zonnige standplaats. De Alliums geschikt voor verwildering zijn ook tevreden met een plek in de halfschaduw. Sieruien combineren goed met Buxus, Vrouwenmantel, Geranium, Hosta, Lavendel of Salvia.

Allium voor verwildering

Sommige soorten lenen zich uitstekend voor verwildering. Zoek daarvoor een geschikte plek in de tuin waar de sierui zich rustig kan ontwikkelen en in de loop der jaren een steeds groter veld kan gaan bestrijken. Allium cernuum, Allium flavum, Allium moly en Allium ursinum zijn bekende soorten die geschikt zijn voor verwildering. Allium moly bloeit geel en deze kleur komt niet veel voor bij de sieruien.

Planttijd van de Allium

Op het moment dat Alliums volop in bloei staan en u er graag één of meerdere voor uw tuin zou willen aanschaffen, zijn ze nergens te verkrijgen. Pas in het begin van de herfst verschijnen de bloembollen in de tuincentra. De beste planttijd van de bollen is dan ook september/oktober. In de nog warme grond kunnen ze al rustig wortelen, om vervolgens in de vroege lente voorzichtig bovengronds te komen. Plant tweemaal zo diep als de hoogte van de bol en zet de bollen niet te dicht op elkaar.

Allium in de keuken

Zoals gezegd zijn er ook vele verschillende soorten eetbare Alliums. Ook deze soorten maken bloemen. Alleen zien we die nauwelijks, want de eetbare soorten worden al voor de bloei geoogst. Van de eetbare soorten zijn Bieslook en Knoflookbieslook beide geschikt voor in de border. U kunt er eindeloos van oogsten en komt het uiteindelijk toch in bloei, dan zijn de bloemen absoluut een meerwaarde voor de border. Bieslook met zijn roze/lila bloeiende bolletjes geeft al vroeg in de zomer kleur. De witte bloemen met hun zwart hart van knoflookbieslook zorgen in de late zomer/vroege herfst voor een bijzondere bloem.

Eetbare Allium:

• Allium ascalonicum (Sjalot)
• Allium cepa (Gewone ui)
• Allium porrum (Prei)
• Allium sativum (Knoflook)
• Allium schoenoprasum (Bieslook)
• Allium tuberosum (Knoflookbieslook of Chinese bieslook)